‘Yalnızlık Çağı’ndan ileti var

Lena

Global Mod
Global Mod
SERAY ŞAHİNLER- Farklı disiplinlerden beslenen işleriyle tanıdığımız Hayal İncedoğan’ın Almanya’daki birinci kapsamlı şahsi standı “Yalnızlık Çağı Vol.I”, Anna Laudel Düsseldorf’ta açıldı. Tuval fotoğraflarından sesli görüntülere, neon yerleştirmelerden cam ve ayna işlere kadar uzanan seçki, çağın tanıklığına odaklanarak ortasından geçtiğimiz ‘dönüşümleri’ yansıtıyor. Bunu Barok müzik, ideoloji, edebiyat, estetik ve sanat tarihinden referanslarla yapıyor. Hepimiz bir ‘Yalnızlık Çağı’ndayız tahminen de… Yapmamız gerekilk evvel kendimizi daha sonra dünyayı ‘dinlemek’…

*“Yalnızlık Çağı Vol.I” nasıl bir kelamla yola çıktı?

Önce, kelamın büyüsüne inanan biri olarak sözlerle başlıyorum çalışmaya. Yazıyla aram daima hayli güzeldi hatta kendimi tabir etmekle ilgili bana kapılar aralayan birinci mecra yazıydı. Stant ismiyle birlikte bu projedeki en değerli kelamlı referans ise Theodoros Angelopoulos’un “Sonsuzluk ve Bir Gün” isimli sinemasındaki bir monolog. İkinci referans ise afiş görseli olarak kullandığımız “Recordis” isimli tuval fotoğrafında yer alan 19.YY’a ilişkin antika bir vazo. Ve birebir vakitte insan, cam ve yeryüzü içinde epey enteresan bir iştirak olduğunu keşfettim. Biri kelamlı oburu ise görsel bir referans. çabucak sonrasında da birkaç klasik müzik bestesi geliyor. Çok sesli ve multidisipliner düşünmekle ilgili natürel bu süreç… Kesimleri birleştirmek kaldı daha sonra geriye ve modüllerden bir bütün oluştu. Ürettikçe çoğalan bir bütün ve bu niçinle zamansal bir işaretle ‘Volume I’ olarak isimlendirdim. İkinci stant sanırım fazlaca daha fazla kesimli olacak.


“Yalnızlık Çağı Vol.I” 10 Mart’a kadar ziyarete açık olacak.

*Dünyanın ortasından geçtiği siyasal, ekonomik, sosyolojik sıkıntıların beşerdeki yansımalarını irdeliyorsunuz. Yapıtlarınıza nasıl yansıdı bu dönüşümler?

Çok temel bir insanlık hissiyatından ve merkezinde insanı mevzu alan bir durumdan bahsederken şüphesiz insanın ortasında bulunduğu coğrafyadan ötürüsıyla siyasetten, iktisattan, sosyolojiden bahsetmeden edemezsiniz. Biz etrafımızdaki her şeyden bir modül taşıyoruz içimizde, istesek de istemesek de bir bütünün kesimiyiz. Ancak vakit içinde ve pek de organik olmayan yollarla ayrışıyoruz, bağlarımızı koparıyoruz birbirimizden. Bu süreç, toplumsal bir varlık olarak tanım edilen insan için son derece yaralayıcı ve sarsıcı. Ve tam da buradan kaynaklanan bir yara ve acıyla baş etmeye çalışırken yola çıktım bu projeyi üretmeye. Bugüne kadar biriktirdiğim, notlar aldığım, paylaşmak ve dahası haykırmak istediğim fazlaca fazla his ve fikir yer alıyor bu stantta.


*İşlerinizde edebiyat, müzik ve sinema referansları da var. Bu kavramlar nasıl yansıyor sanatınıza?

Ben kendimi multidisipliner bir sanatçı olarak tanım ediyorum ve sözün tam manasıyla da bu sistemle çalışıyorum. Okuduğum, gördüğüm, duyduğum bir fazlaca şey yalnızca ona mesai ayırdığım belirli bir vakit dilimine ilişkin kalmıyor, zihnimde ve kalbimde yer ediyor. ötürüsıyla bir şey söylemeye kalktığım vakit (Bunu bir kitabın başında yer alan bir referans cümle üzere düşünebilirsiniz) projeyi daha evvel o duyguya eşlik etmiş olabileceğine inandığım bir öbür sanatçı yahut yapıtla yola çıkarak oluşturmak bana bir çeşit hürmet duruşu yahut bir çeşit duygudaşlık üzere geliyor. Öylesine yalnız hissettiğimiz şu yeryüzünde, vakitten ve yerden azade, bu hâlin derin bir bağ ile şekillendiğini düşünüyorum ve pahalı buluyorum.

*Serginin tanıtım bülteninde “Bulunduğumuz yüzyıla ilişkin farklı bir çağ tasviri” önerdiğinizi görüyoruz. Yaşadığımız meselelerin birçoğu aslında dünyadaki her insanın de ortak sıkıntısı. Hepimiz bir “Yalnızlık Çağı” yaşıyoruz galiba, ne dersiniz?

Yalnızlığı hayatın öteki noktalarından, farklı hallerde ele alabilir, tanım edebilirsiniz; mental, duygusal ya da fizikî açıdan. Her ne biçimde olursa olsun her biri başlı başına yaralayıcıdır. Ben kendimden yola çıkarak hissettiğim bir his hâlinin tezahürünün aslında bir noktada etrafımda bir fazlaca insan tarafınca bir arada ve benzeri biçimde yaşandığını gördüm. Kalabalıkların ortasında yalnız olduğunuzu, anlaşılmadığınızı, görülmediğinizi, duyulmadığınızı fark ettiğiniz o ıssız anlar… Dünyadaki herkes size karşı ve sizin karşınızdadır güya ve siz o kalabalıklara karşı teksinizdir. Bu hâlin incitici olduğu kadar, karşısında duracak hamaseti gösterebildiğinizde bir o kadar güçlü olduğunu düşünüyorum.

ötürüsıyla ömrün rastgele bir yerinde, hele yakın geçmişte deneyimlediğimiz pandemiyle, herkes tarafınca deneyim edildiğini sanıyorum. Her birimizin kendi başına yaşadığı bu hissin ‘tek başınalığı’ bir yana, yüzyıl başından bu yana geçirdiğimiz olaylarla ve bununla birlikte ‘ortak bir insanlık hissiyatı’ olduğunu düşünüyorum. Savaşlar, göçler, ekonomik ve ekolojik krizler, etik ve moral kıymetlerin çöküşüyle bir arada yaşadığımız tüm bu aksiliklerin bedeli ve bir nevi kolektif bir tezahürüydü sanırım yalnızlık… Bu niçinle sergiyi dünyanın bir öteki yerinde göstersek de sanıyorum bir noktada niye bahsetmiş olduğum anlaşılacaktır.