Sarsıntıda yıkımı azaltan buluş

Lena

Global Mod
Global Mod
BİR zelzele ülkesi olan Türkiye’de bilim insanları değerli bir malzeme geliştirdi. Çelik, alüminyum, plastik üzere gereçlerden elde edilen özel geometrik biçimlere sahip gerecin inşaatlarda kullanılması, binalarda zelzelenin hissedilmemesini sağlayacak. Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısım Lider Yardımcısı Prof. Dr. Çetin Yılmaz tarafınca geliştirilen teknik, zelzele dalgasını binadan geri döndürerek sarsıntının yıkıcı etkisinin yanı sıra sarsıntı hissini de azaltacak.

MALİYETİ MAKUL

Prof. Dr. Yılmaz, Boğaziçi Üniversitesi’ndeki laboratuvarda geliştirdiği prototiplerin sırrının kullanılan gereçte değil, tasarım ve geometride olduğunu lisana getirirken yaptığı çalışmayı şöyleki anlattı: “Piyasada kolay bulunan çelik, alüminyum, plastik üzere materyallerle çalışıyoruz, özel materyaller kullanmıyoruz. Bu niçinle makul bütçelerle yapılabiliyor. Materyalleri işleyerek özgün geometride yapılar elde ediyoruz. Bu yapıların bir tarafınca verilen titreşim dalgası, prototipin öteki yanında neredeyse hiç hissedilmiyor. Buradaki titreşim büyüklüğü 1000 üniteden 1’e düşüyor. Yani yapı boyunca titreşim, geliştirdiğimiz özel dizilim ve geometrik formlar yardımıyla neredeyse yok ediliyor. Bu bahiste tüm dünyadaki benzeri örneklerin epey ötesine geçmeyi başardığımızı söyleyebilirim.”

LİTERATÜRE GİRDİ

Prof. Dr. Çetin Yılmaz titreşim ve dalgaların iletimi konusunun fizik ve mühendislikte uzun yıllardır çalışıldığına dikkat çekti: “Doktora daha sonrası çalışmalarım sırasında klasik yollara alternatif olarak gereçlerin efektif kütlesini yahut ataletini arttırarak daha ağırmış üzere davranmalarını sağlayıp, titreşimleri iletmeyeceğini gösterdik. Elinize alıp tarttığınızda 1 kilogram gelen bir gerecin sarsmaya çalıştığınızda 10 yahut 100 kilogram üzere davranmasını sağlayabiliyoruz. Ağır yapıları sarsmak sıkıntı olduğu için titreşimler de iletilmiyor. bu biçimdece geliştirdiğimiz bu ‘atalet arttırımı’ tekniğini dünya literatürüne sokmayı başardık.”