MÜJDE IŞIL- Film izleme tecrübesi veya genel manada sanat yapıtıyla kurulan münasebet; insanın yaşadığı vakitten, boğuştuğu meselelerden, uğradığı haksızlıklardan, sırtlandığı vicdan yükünden, unutamadığı hayal kırıklıklarından, kısacası insanlığa dair ümidini yitirip yitirmemesinden farklı düşünülemez. “Kurak Günler”in ulusal prömiyerini yaptığı Antalya Sinema Festivali’ndeki birinci göskavramında AKM’deki salonda bu sineması izleme tecrübesini yaşayanlar muhtemelen hayatları boyunca o ânı unutmayacak. Diken üstünde, şaşkınlıkla, kimi vakit umutla kimi vakit dünya başına yıkılmışçasına iki saati aşkın vaktin nasıl geçtiğini kimse anlayamadı lakin sinema bittiğinde, hayatla sanatın kusursuz biçimde kesiştiği bir başyapıt izlediği konusunda bir salon dolusu insan hemfikirdi.
Filmin daha başında tüyleri diken diken eden bir sahneye şahit oluyoruz. Havada mermi seslerinin uçuştuğu, kasabalının öldürdüğü yaban hayvanının sokaktaki kan izleri üzerinde otomobiliyle ilerleyen Emre isimli genç savcıyı görüyoruz. Emre yaşına karşın aralı, kendinden emin, odunsuz, idealist bir imaj çiziyor kasabalıya da izleyiciye de. Sinemamızda sıklıkla mizaha bahis olan oturak âleminin bir benzerini izliyoruz daha sonrasında da. Yanıklar kasabasının Belediye Lideri ve onun yeni savcı tarafınca suçlanan oğlu, Emre’yi daha sonradan oturak âlemine dönüşecek bir akşam yemeğine davet ediyor. Yemek, iki zıt kutbun kendini savunma güdüsüyle yer yer çok mizahi muhabbetlere sahne oluyor. Lakin Emre’nin şuurunu kaybetmesi ve ardından işlenen bir hata, kasabadaki tüm istikrarları alt üst ediyor.
Suç zincirinin halkaları
Emin Alper’in sineması hem masal birebir vakitte kâbus içinde gidip gelir fakat gerçeklik hissi de daima hissedilir. “Kurak Günler” direktörün alıştığımız bu sinema lisanını bir daha yansıttığı ancak daha katmanlı ve olgun bir yapıya büründürdüğü, bir nevi ustalık yapıtı. Öykünün hudut uçları; erkini korumak isteyen bir belediye lideri, onun gücünü gerisine alarak her türlü hukuksuzluğu yapıp cezasız kalan oğlu, hukuksuzluğun hudutlarını bildiği hâlde nizamın değişmemesi için suya sabuna dokunmamayı yeğleyen hakim, muhalif görünen lakin kimseye inanç vermeyen gazeteci, “niçin” diye sormaktan kaçınıp manipüle edilmeye hazır kasaba ahalisinden oluşuyor. Hepsinin kesiştiği asıl merkez üssü ise Savcı Emre. Hayvan avlayıp sokakları kana bulayan, ötekileştirdiği insanlara ziyan vermekten çekinmeyen, yanı başında su kaynağı varken susuzluk çekmesinin niçinini sorgulamayan ahalinin karşısında kıssanın yeterli karakteri, kahramanı üzere konumlanan savcı da kendini kabahatin göbeğinde buluyor. Yani biraz da “sizin üzere değilim” halinin bir anda karşıt dönüşünü izliyoruz sinemada. Emre’yi ahaliden ayıran özelliği ise cürmün kendisine uzanacağı ihtimaline karşın soruşturmaya devam etmesi. bir daha de o westernlerdeki kahraman şeriflerden değil. aslına bakarsanız yozlaşmanın, ötekileştirmenin, görmeyip susmanın kural olduğu bu kasabada kimse suçsuz değil. Daha az berbat ve daha epey hatalı var yalnızca. Sinemada mağdur olan genç kızın bile bir noktadan daha sonra ziyan vericiye dönüşmesi de bu yüzden. Her yer kirlendiyse beyazın kararı de kalmıyor. Emre soruşturma açarak birinci taşı atan günahsız üzere bir nazaranv üstlense de sonuçta herkes hata zincirinin irili ufaklı halkasını oluşturuyor.
İyi yazılmış senaryo ve karakterler her vakit oyuncuların gerisine rüzgâr olur, güçlü eser. Oyuncuların Emin Alper sinemalarındaki rolleriyle daha epey hatırlanması da bu yüzdendir. “Kurak Günler” de Selahattin Paşalı başta olmak üzere Erol Babaoğlu, Selin Yeninci ve Fazilet Şenocak’ın performansları unutulmayacak tipten. “Okul Tıraşı”nda mükemmeller yaratan Ekin Koç ise karakterinin güvenilmezliği ve üstündeki kuşku bulutlarının tesiriyle daha öne çıkacakken o belirsizliğin kurbanı olup geri planda kalıyor biraz. Selahattin Paşalı’nın Savcı Emre’deki performansı şimdiden, daha sonraki sinema sinemalarıyla kıyaslanacak bir tepe noktası elbet.
Filmin küçük bir kasabadan yola çıkarak politik kainatta, yöneten-yönetilen ekseninde, taraflı gazetecilik-bağımsız habercilik bağlamında, ötekileştirip düşman yaratma-herkese eşit adalet sağlama tezadında seyirciyi sarsıp lakin bir yandan da “daha katedecek yol bitmedi” hamaseti vermesi epeyce değerli. Alper, Madımak katliamını yaratan zihniyetin bir tümör üzere büyümeye, yok etmeye hazır beklediğine dikkat çekerken obruk imgesini de kötülüğün kendine dönen silahı olarak kullanıyor. Tabiatın isyanı olan obruk, ona ve kendine ziyan veren insanlığın âlâ tarafı için gerçeküstü bir kurtarıcıya dönüşüyor. Tüm bu şiddetli seyahatte Stefan Will’in mükemmel müziği ise tansiyonun ateşine tam manasıyla akaryakıt döküyor.
“Kurak Günler” distopik lakin aktüel, minimal lakin evrensel… Çok yere bakıp odağını kaybetmiyor. Aslında o baktığı kesimlerin birleşip büyük berbatlığı nasıl yarattığını ve beslediğini gösteriyor. Ve “Nerede duruyorsun?” diye soruyor izleyiciye… Obruğun hangi tarafında?
Filmin daha başında tüyleri diken diken eden bir sahneye şahit oluyoruz. Havada mermi seslerinin uçuştuğu, kasabalının öldürdüğü yaban hayvanının sokaktaki kan izleri üzerinde otomobiliyle ilerleyen Emre isimli genç savcıyı görüyoruz. Emre yaşına karşın aralı, kendinden emin, odunsuz, idealist bir imaj çiziyor kasabalıya da izleyiciye de. Sinemamızda sıklıkla mizaha bahis olan oturak âleminin bir benzerini izliyoruz daha sonrasında da. Yanıklar kasabasının Belediye Lideri ve onun yeni savcı tarafınca suçlanan oğlu, Emre’yi daha sonradan oturak âlemine dönüşecek bir akşam yemeğine davet ediyor. Yemek, iki zıt kutbun kendini savunma güdüsüyle yer yer çok mizahi muhabbetlere sahne oluyor. Lakin Emre’nin şuurunu kaybetmesi ve ardından işlenen bir hata, kasabadaki tüm istikrarları alt üst ediyor.
Suç zincirinin halkaları
Emin Alper’in sineması hem masal birebir vakitte kâbus içinde gidip gelir fakat gerçeklik hissi de daima hissedilir. “Kurak Günler” direktörün alıştığımız bu sinema lisanını bir daha yansıttığı ancak daha katmanlı ve olgun bir yapıya büründürdüğü, bir nevi ustalık yapıtı. Öykünün hudut uçları; erkini korumak isteyen bir belediye lideri, onun gücünü gerisine alarak her türlü hukuksuzluğu yapıp cezasız kalan oğlu, hukuksuzluğun hudutlarını bildiği hâlde nizamın değişmemesi için suya sabuna dokunmamayı yeğleyen hakim, muhalif görünen lakin kimseye inanç vermeyen gazeteci, “niçin” diye sormaktan kaçınıp manipüle edilmeye hazır kasaba ahalisinden oluşuyor. Hepsinin kesiştiği asıl merkez üssü ise Savcı Emre. Hayvan avlayıp sokakları kana bulayan, ötekileştirdiği insanlara ziyan vermekten çekinmeyen, yanı başında su kaynağı varken susuzluk çekmesinin niçinini sorgulamayan ahalinin karşısında kıssanın yeterli karakteri, kahramanı üzere konumlanan savcı da kendini kabahatin göbeğinde buluyor. Yani biraz da “sizin üzere değilim” halinin bir anda karşıt dönüşünü izliyoruz sinemada. Emre’yi ahaliden ayıran özelliği ise cürmün kendisine uzanacağı ihtimaline karşın soruşturmaya devam etmesi. bir daha de o westernlerdeki kahraman şeriflerden değil. aslına bakarsanız yozlaşmanın, ötekileştirmenin, görmeyip susmanın kural olduğu bu kasabada kimse suçsuz değil. Daha az berbat ve daha epey hatalı var yalnızca. Sinemada mağdur olan genç kızın bile bir noktadan daha sonra ziyan vericiye dönüşmesi de bu yüzden. Her yer kirlendiyse beyazın kararı de kalmıyor. Emre soruşturma açarak birinci taşı atan günahsız üzere bir nazaranv üstlense de sonuçta herkes hata zincirinin irili ufaklı halkasını oluşturuyor.
İyi yazılmış senaryo ve karakterler her vakit oyuncuların gerisine rüzgâr olur, güçlü eser. Oyuncuların Emin Alper sinemalarındaki rolleriyle daha epey hatırlanması da bu yüzdendir. “Kurak Günler” de Selahattin Paşalı başta olmak üzere Erol Babaoğlu, Selin Yeninci ve Fazilet Şenocak’ın performansları unutulmayacak tipten. “Okul Tıraşı”nda mükemmeller yaratan Ekin Koç ise karakterinin güvenilmezliği ve üstündeki kuşku bulutlarının tesiriyle daha öne çıkacakken o belirsizliğin kurbanı olup geri planda kalıyor biraz. Selahattin Paşalı’nın Savcı Emre’deki performansı şimdiden, daha sonraki sinema sinemalarıyla kıyaslanacak bir tepe noktası elbet.
Filmin küçük bir kasabadan yola çıkarak politik kainatta, yöneten-yönetilen ekseninde, taraflı gazetecilik-bağımsız habercilik bağlamında, ötekileştirip düşman yaratma-herkese eşit adalet sağlama tezadında seyirciyi sarsıp lakin bir yandan da “daha katedecek yol bitmedi” hamaseti vermesi epeyce değerli. Alper, Madımak katliamını yaratan zihniyetin bir tümör üzere büyümeye, yok etmeye hazır beklediğine dikkat çekerken obruk imgesini de kötülüğün kendine dönen silahı olarak kullanıyor. Tabiatın isyanı olan obruk, ona ve kendine ziyan veren insanlığın âlâ tarafı için gerçeküstü bir kurtarıcıya dönüşüyor. Tüm bu şiddetli seyahatte Stefan Will’in mükemmel müziği ise tansiyonun ateşine tam manasıyla akaryakıt döküyor.
“Kurak Günler” distopik lakin aktüel, minimal lakin evrensel… Çok yere bakıp odağını kaybetmiyor. Aslında o baktığı kesimlerin birleşip büyük berbatlığı nasıl yarattığını ve beslediğini gösteriyor. Ve “Nerede duruyorsun?” diye soruyor izleyiciye… Obruğun hangi tarafında?