Türk sinemasını konuşmalıyız!

Lena

Global Mod
Global Mod
Müjde Işıl – Türkiye’de bir vakit içinder sinema yok diyenler bununla birlikte fikir de yok kanaatindeydi.” Kurtuluş Kayalı, Yayınevi: VakıfBank Kültür Yayınları’ndan çıkan “Türk Sineması-İliklerimize İşlemiş Ruhumuza Sinmiş Bir Sanat Pratiği”nin ön kelamında bu cümleleri kuruyor. Müellif geçmişten bugüne sinemamızın gereğince tartışılmadığının ve üzerinde oldukcaça düşünülmediğinin altını çiziyor kitapta çoğunlukla. Metin Erksan’ın, Lütfi Ömer Akad’ın, Ertem Eğilmez’in üslupları farklı olsa da sinemamızı biçimlendirdiklerini örneklerle anlatıyor. Bilhassa ‘50’lerden başlayarak dinamik biçimde kendini yenileyen sinemamızın yazınsal açıdan birebir dinamizmi yakalayamamasını eleştiriyor muharrir. Bilhassa kitabın son kısmında sinema eleştirmenliğine dair tenkitleri dikkat cazibeli: “Eleştirmenler evvelden elde fener örnek Türk sineması ararken şimdilerde artık her yeni sineması, orijinal direktörlerin, genç Türk sinemasının mükemmeller yaratan direktörlerinin başyapıtları olarak görüyorlar. Eleştirmenler her üç-beş senede bir yarattıkları yepisyeni direktörler jenerasyonunun mamüllerine toz kondurmayıp başyapıt yaftasını yapıştırıyorlar. Türk sinema tenkidinde bu iki sürecin farklı biçimde değerlendirilme çelişkisi Türk sinemasının alametifarikasını oluşturuyor.” Kayalı, Türk sinema yazınının tanınan (ana akım) yerli sinemalara hiç bir devirde olumlu bakmadığını belirtirken bilhassa son periyotlarda bağımsız üretimlerin fazla fazla sahiplenildiğini vurguluyor. Tanınan üretimlerin nitelik ve nicelik açısından vasatı bile birçok sefer tutturamaması, bağımsız üretimlerin ise bu vasatlık ortasında farklı bir bakış açısı sunabildiği için sahiplenilmesi, bu tenkide verilecek en makul yanıt. Kayalı’nın, eleştirmenlerin ekseriyetle bir gazetede köşe müellifine dönüştüğü tespiti ise bugünden bakınca pek de yeni gelmiyor. Çünkü her köşe müellifi, uzmanlık alanı olmadığı hâlde izlediği sinemalar hakkında yazabiliyorken günlük gazetelerde kültür sanata (ve ötürüsıyla sinema eleştirisine) ayrılan alan giderek küçülüyor.