Yaşanılanlara şahit olmanın da bir travma sebebi olduğunu söyleyen Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Lideri ve Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Neslihan İnal şöyleki konuştu:
“Bu travmalar tekrar ettiğinde psikolojimiz daha epeyce etkileniyor. Güvenlik hissimiz bozulmuş olabiliyor. Travmaya şahit olmak da sonuçta bir travmadır. Orada olmak, televizyondaki imgelere şahit olmak, bahisle ilgili birfazlaca bilgiye maruz kalmak da olumsuz tetikliyor. O yüzden aslında olayın hayli fazla yayılmasına ve manzaraların paylaşılmasına mani olmak için tedbir almak psikolojimiz açısından düzgün bir şey. Bu paylaşımlar, birtakım insanlarda post travmatik reaksyona niye olabiliyor.
DÜZENİ BOZMAK PSİKOLOJİYİ BOZAR
Terör olaylarının akabinde psikolojimizi korumak için mümkün olduğunca gündelik hayatımıza devam etmemiz ve rutinimi bozmadan güvenlik algımızı sürdürmemiz gerekiyor. Bunun oluşabilmesi için ömrün olağan akışta olduğunu algılamamız lazım. Bunu kabullendiğimizde olumsuz etkilenme olasılığımız azalıyor. Sistemli, rutin ömrümüze geri dönmek ve bu olayı epeyce gündemde tutmamak lakin gerekili güvenlik tedbirlerini almak kıymetli. Kalabalık yerlerle ilgili güvenlik güçleri gerekli tedbirleri alıyorlardır doğal ki. Günlük ömrümüzü bozmak, daha makûs olaylar bekleyerek sistemimizi değiştirmek psikolojimizi daha fazlaca bozacaktır.”
ÇOCUKLARA ELİNİZDEN GELDİĞİNCE ÜMİT VAAT EDİN
Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ozana Ural ise ülkemizin terör ve doğal afetler açısından hayli açık bir coğrafyada olduğunun altını çizerek evvel çocukları daha sonra kendimizi müdafaamız gerektiğini belirtti. “Büyükşehirler ve güney sonlarımız riskili bölgeler. Bunu biliyoruz lakin birebir zelzelede olduğu üzere davanmak zorundayız. Zelzele olacak diye çadırda yaşayamayız” diyen Ural kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Her vakit önlemlerimizi alacağız. Güvenlik için kalabalıklara girmemeliyiz. Fakat çocuğu olanlar hem kendilerini tıpkı vakitte çocukları korumak durumundalar. Çok olumsuz ve trajik bir husus. Hüznümüzü lisana getirmeliyiz ancak aşıraya kaçmadan. Çocukların yanında bunu konuşmamalıyız, televizyonda yayınlanan imajlardan uzak tutmalıyız. Kazara duydularsa, ‘Ben de fazlaca üzlüyorum. Çok berbat bir olay, inşallah hastalar iyileşecek’ üzere olumlu ve ümit verici konuşmak gerekiyor. Kaybettiklerimize elbette üzüleceğiz, olmaması için önlem alacağız lakin yaralıların güzelleşmesi, bu olayların olmaması için neler yapabilriz diye düşünerek kendimize de ümit sağlamalıyız. Çocuklar kimi vakit ailelerine değil de öğretmenlerine bu durumu sorabilirler. Onların da ümit vaat edecek konuşmalar yapması gerekiyor. Evvel çocukları korumak daha sonra akıl sağlımızı korumak zorundayız.”
“Bu acı olayı olay yerinde yaşayanlar, yararlananlar ve ömrünü kaybedenlerin yakınları için ruhsal birinci yardım müdahaleleri sürüyor. Lakin bu olaya uzaktan şahit olanların da etkilenmesi çok mümkün” diyen Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Serkan Denizli 5 unsurda ruh sağlımızı nasıl koruyabileceğimizi şöyleki sıraladı:
1. Öncelikle olaylar hakkında ayrıntıları sağlam kaynaklardan almak yerinde olabilir. Fakat olay anına ait imajları daima izlemek, manzaralara yine tekrar bakmak ve olayın bilgilerinı daima takip etmek durumun yarattığı travmatik etkiyi derinleştirebilir ve telaş hissini ağırlaştırabilir.
2. Bu basamaktan daha sonra ise olayla ilgili hislerimizi, kaygılarımızı yakınlarımızla paylaşmak, bu hisleri görmezden gelmekten daha tesirli olacaktır. Bu tasalarımızı sağlıklı biçimde konuşmak çocuklarımıza da model olmamızı sağlar.
3. Çocuklara “hiç bir şey yok”, “bu bir seferlik bir şey, korkma olmaz tekrar bu biçimde “ üzere açıklamalar yapmaktan kaçınmalıyız. Bunun yerine kaygılarını dinlemek, söz etmelerini sağlamak ve onları yatıştırmak için sarılmak, birlikte kaliteli vakit geçirmeye vakit ayırmak daha yararlı olacaktır
4. Bu olayın akabinde telaş, tedirginlik, panik, huzursuzluk yaşanabilir. Ani seslere ve uyaranlara karşı irkilme yansısı ağırlaşabilir. Olay anına dair şahit olunan manzara ve sesler istemsizce sık sık akla gelebilir. İnançta hissedilmeyen yerlerden ve durumlardan uzak durma yansısı yaşayabilirsiniz. Bunlar bu biçimde travmatik bir olayın daha sonrasında yaşanabilecek doğal reaksiyonlardır. Reaksiyonlar uzun mühlet devam ederse ve günlük hayatınızı önemli seviyede etkilemeye başlarsa uzmandan dayanak almanız yerinde olacaktır.
5. Bu olay geçmişte misal olayları yaşayan bireyleri daha da fazla etkileyebilir. Bu durumda olan bireylerin bu vakitte ruh sıhhatlerini gözetmeleri kıymetli olabilir.
“Bu travmalar tekrar ettiğinde psikolojimiz daha epeyce etkileniyor. Güvenlik hissimiz bozulmuş olabiliyor. Travmaya şahit olmak da sonuçta bir travmadır. Orada olmak, televizyondaki imgelere şahit olmak, bahisle ilgili birfazlaca bilgiye maruz kalmak da olumsuz tetikliyor. O yüzden aslında olayın hayli fazla yayılmasına ve manzaraların paylaşılmasına mani olmak için tedbir almak psikolojimiz açısından düzgün bir şey. Bu paylaşımlar, birtakım insanlarda post travmatik reaksyona niye olabiliyor.
DÜZENİ BOZMAK PSİKOLOJİYİ BOZAR
Terör olaylarının akabinde psikolojimizi korumak için mümkün olduğunca gündelik hayatımıza devam etmemiz ve rutinimi bozmadan güvenlik algımızı sürdürmemiz gerekiyor. Bunun oluşabilmesi için ömrün olağan akışta olduğunu algılamamız lazım. Bunu kabullendiğimizde olumsuz etkilenme olasılığımız azalıyor. Sistemli, rutin ömrümüze geri dönmek ve bu olayı epeyce gündemde tutmamak lakin gerekili güvenlik tedbirlerini almak kıymetli. Kalabalık yerlerle ilgili güvenlik güçleri gerekli tedbirleri alıyorlardır doğal ki. Günlük ömrümüzü bozmak, daha makûs olaylar bekleyerek sistemimizi değiştirmek psikolojimizi daha fazlaca bozacaktır.”
ÇOCUKLARA ELİNİZDEN GELDİĞİNCE ÜMİT VAAT EDİN
Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ozana Ural ise ülkemizin terör ve doğal afetler açısından hayli açık bir coğrafyada olduğunun altını çizerek evvel çocukları daha sonra kendimizi müdafaamız gerektiğini belirtti. “Büyükşehirler ve güney sonlarımız riskili bölgeler. Bunu biliyoruz lakin birebir zelzelede olduğu üzere davanmak zorundayız. Zelzele olacak diye çadırda yaşayamayız” diyen Ural kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Her vakit önlemlerimizi alacağız. Güvenlik için kalabalıklara girmemeliyiz. Fakat çocuğu olanlar hem kendilerini tıpkı vakitte çocukları korumak durumundalar. Çok olumsuz ve trajik bir husus. Hüznümüzü lisana getirmeliyiz ancak aşıraya kaçmadan. Çocukların yanında bunu konuşmamalıyız, televizyonda yayınlanan imajlardan uzak tutmalıyız. Kazara duydularsa, ‘Ben de fazlaca üzlüyorum. Çok berbat bir olay, inşallah hastalar iyileşecek’ üzere olumlu ve ümit verici konuşmak gerekiyor. Kaybettiklerimize elbette üzüleceğiz, olmaması için önlem alacağız lakin yaralıların güzelleşmesi, bu olayların olmaması için neler yapabilriz diye düşünerek kendimize de ümit sağlamalıyız. Çocuklar kimi vakit ailelerine değil de öğretmenlerine bu durumu sorabilirler. Onların da ümit vaat edecek konuşmalar yapması gerekiyor. Evvel çocukları korumak daha sonra akıl sağlımızı korumak zorundayız.”
“Bu acı olayı olay yerinde yaşayanlar, yararlananlar ve ömrünü kaybedenlerin yakınları için ruhsal birinci yardım müdahaleleri sürüyor. Lakin bu olaya uzaktan şahit olanların da etkilenmesi çok mümkün” diyen Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Serkan Denizli 5 unsurda ruh sağlımızı nasıl koruyabileceğimizi şöyleki sıraladı:
1. Öncelikle olaylar hakkında ayrıntıları sağlam kaynaklardan almak yerinde olabilir. Fakat olay anına ait imajları daima izlemek, manzaralara yine tekrar bakmak ve olayın bilgilerinı daima takip etmek durumun yarattığı travmatik etkiyi derinleştirebilir ve telaş hissini ağırlaştırabilir.
2. Bu basamaktan daha sonra ise olayla ilgili hislerimizi, kaygılarımızı yakınlarımızla paylaşmak, bu hisleri görmezden gelmekten daha tesirli olacaktır. Bu tasalarımızı sağlıklı biçimde konuşmak çocuklarımıza da model olmamızı sağlar.
3. Çocuklara “hiç bir şey yok”, “bu bir seferlik bir şey, korkma olmaz tekrar bu biçimde “ üzere açıklamalar yapmaktan kaçınmalıyız. Bunun yerine kaygılarını dinlemek, söz etmelerini sağlamak ve onları yatıştırmak için sarılmak, birlikte kaliteli vakit geçirmeye vakit ayırmak daha yararlı olacaktır
4. Bu olayın akabinde telaş, tedirginlik, panik, huzursuzluk yaşanabilir. Ani seslere ve uyaranlara karşı irkilme yansısı ağırlaşabilir. Olay anına dair şahit olunan manzara ve sesler istemsizce sık sık akla gelebilir. İnançta hissedilmeyen yerlerden ve durumlardan uzak durma yansısı yaşayabilirsiniz. Bunlar bu biçimde travmatik bir olayın daha sonrasında yaşanabilecek doğal reaksiyonlardır. Reaksiyonlar uzun mühlet devam ederse ve günlük hayatınızı önemli seviyede etkilemeye başlarsa uzmandan dayanak almanız yerinde olacaktır.
5. Bu olay geçmişte misal olayları yaşayan bireyleri daha da fazla etkileyebilir. Bu durumda olan bireylerin bu vakitte ruh sıhhatlerini gözetmeleri kıymetli olabilir.